Het erfrecht is ingewikkeld, toch krijgt bijna iedereen er vroeg of laat mee te maken. Daarom beantwoord ik in dit blog 5 basisvragen over het Nederlandse erfrecht. Bijvoorbeeld deze: hoe maak je iemand die volgens de wet geen erfgenaam is toch erfgenaam?
Allereerst: de regels van het erfrecht zijn gemaakt vanuit de gedachte dat degene die overlijdt zijn echtgenoot verzorgd achter wil laten. Het erfrecht is dus geschreven vanuit de huwelijkse situatie.
1. Wie is erfgenaam volgens de wet?
Als er geen testament is, regelt de wet wie erfgenaam is. De wet verdeelt erfgenamen in 4 groepen.
- Groep 1: Echtgenoot, kinderen en afstammelingen
- Groep 2: Ouders, broers en zussen en afstammelingen
- Groep 3: Grootouders en afstammelingen
- Groep 4: Overgrootouders en afstammelingen
Zijn er geen erfgenamen, dan gaat de erfenis naar de Staat.
2. Hoe maak je iemand die volgens de wet geen erfgenaam is toch erfgenaam?
Partners die ongehuwd samenwonen erven niet van elkaar en dienen een testament te laten opstellen wanneer ze van elkaar willen erven. Stiefkinderen of pleegkinderen zijn volgens de wet ook geen erfgenamen, dus wil je dat ook zij van je erven dan is ook een testament vereist. Er is altijd een notaris nodig om een testament op te maken en vast te leggen wie jouw erfgenamen zijn. Een zelfgeschreven briefje is in Nederland niet voldoende.
3. Hoe kom je erachter of iemand een testament heeft?
Via het Centraal Testamentenregister is gratis op te vragen of de overledene een testament had. Je krijgt alleen te horen of er een testament is. Voor de inhoud moet je een notaris raadplegen.
4. Wat omvat de erfenis?
Was de overledene getrouwd? Dan dient eerst de huwelijksgemeenschap of dienen de huwelijksvoorwaarden te worden afgewikkeld om vast te stellen wat de omvang van de erfenis is. Het erfdeel van de kinderen is op grond van de wet pas opeisbaar na overlijden van de langstlevende. De kinderen krijgen hun erfdeel dus pas later. De langstlevende blijft op die manier verzorgd achter, is de gedachte.
5 belangrijke vragen over het wat en waarom van een testament
5. Wat is het verschil tussen een erfenis zuiver of beneficiair aanvaarden?
Aanvaard je de erfenis zuiver, dan ben je ook persoonlijk aansprakelijk voor de schulden wanneer er niet voldoende geld in de nalatenschap zit. Dat kan bijvoorbeeld een hypotheekschuld zijn wanneer het huis financieel gezien onder water staat. Wil je onaangename verrassingen voorkomen, aanvaard de erfenis dan beneficiair via een bij de Rechtbank op te maken akte. Voorkom het zuiver aanvaarden van een erfenis door je per ongeluk als erfgenaam te gedragen.
Het erfrecht zit in Nederland ingewikkeld in elkaar. Hebt u vragen, neem dan contact met mij op.