Als je gaat scheiden, is de kans groot dat je met elkaar afspraken moet maken over het betalen van alimentatie. De wettelijke bepalingen zijn best ingewikkeld, daarom beantwoord ik in dit blog de 10 belangrijkste vragen over het betalen van kinder- en partneralimentatie.
1. Wat is kinderalimentatie?
Na een scheiding blijf je als ouders samen financieel verantwoordelijk voor je kind(eren). De bijdrage die je betaalt of ontvangt voor de kosten van het onderhoud van je kind(eren) heet ‘kinderalimentatie’. De afspraken die ouders daar samen over maken staan in het ouderschapsplan.
2. Hoe wordt bepaald wat de kinderen kosten?
Het Nibud deed onderzoek naar wat kinderen kosten en stelde de ‘Nibud-normen’ op. Dat is de belangrijkste richtlijn voor het bepalen van de kinderalimentatie. Het eigen aandeel van ouders in de kosten van de kinderen hangt verder af van:
- hoogte van het netto gezinsinkomen ten tijde van uit elkaar gaan;
- leeftijd van de kinderen;
- aantal kinderen in het gezin.
Op de website van de Rechtbank is de zogeheten Behoeftetabel te vinden, een handig hulpmiddel waarmee je de globale kosten van de kinderen bepaalt. De Behoeftetabel is gebaseerd op de Nibud-normen. Uiteraard kun je zelf altijd even nagaan of de bedragen aansluiten op wat je als ouders zelf maandelijks uitgeeft aan de kinderen.
3. Hoe verdeel je de kosten voor de kinderen over de ouders?
Wanneer het bedrag van de kosten duidelijk is wordt bekeken wat beide ouders gaan betalen. Daarvoor wordt in Nederland het Rapport Alimentatienormen gebruikt. Waar komt het kortweg op neer?
- Wat is de hoogte van het netto maandinkomen van beide ouders?
- Naar rato daarvan worden de kosten van de kinderen verdeeld.
- Daarbij is het feit ingecalculeerd dat de alimentatiebetalende ouder ook kosten maakt als kind(eren) bij hem/haar zijn, dit is de zorgkorting.
4. Wie bepaalt uiteindelijk wie kinderalimentatie betaalt en hoeveel?
Dat gebeurt in overleg tussen de ouders, waarna de rechter de gemaakte afspraken bekrachtigt. Komen de ouders er samen niet uit, dan bepaalt de rechter het. Mijn advies is om de afspraken over kinderalimentatie altijd vast te leggen in een beslissing van de rechter. Wanneer de alimentatieplichtige niet betaalt, moet je namelijk een beslissing van de rechter hebben om te kunnen incasseren. Deze beslissing kun je dan rechtstreeks naar de deurwaarder sturen. Hetzelfde geldt voor partneralimentatie (zie vanaf vraag 7).
5. Moet je belasting betalen over kinder- en partneralimentatie?
De ouder die de kinderalimentatie ontvangt, hoeft daar geen belasting over te betalen. Voor de ouder die de kinderalimentatie betaalt, zijn de bedragen niet (meer) fiscaal aftrekbaar. Voor beiden is de kinderalimentatie dus een netto bedrag.
Partneralimentatie is voor de alimentatieontvanger wél fiscaal belast, dat is belangrijk om te weten. Het is inkomen waarover belasting betaald moet worden. Voor de alimentatieplichtige is de te betalen partneralimentatie (grotendeels) fiscaal aftrekbaar. De partneralimentatiebedragen zijn dus bruto bedragen.
6. Hoe lang moet je kinder- en partneralimentatie betalen?
De verplichting om bij te dragen in de kosten van je kind(eren) loopt in principe door totdat kinderen 21 jaar zijn. Omdat kinderen vanaf 18 jaar meerderjarig zijn, is het wettelijke uitgangspunt dat het kind de kinderalimentatie vanaf 18 jaar rechtstreeks ontvangt.
- Het betalen van kinderalimentatie kan eerder stoppen wanneer een kind gaat werken en volledig in eigen levensonderhoud kan voorzien.
- Het betalen van een bijdrage voor een kind kan langer doorlopen (tot de leeftijd van 27 jaar) wanneer een kind bijvoorbeeld nog studeert.
De duur van partneralimentatie is maximaal 5 jaar. Bij een huwelijk/geregistreerd partnerschap korter dan 10 jaar is dit de helft van de duur van het huwelijk/geregistreerd partnerschap. Er zijn 3 uitzonderingen op de hoofdregel die je hier kunt vinden.
7. Wanneer moet er partneralimentatie betaald worden?
Na het einde van een huwelijk of geregistreerd partnerschap kan er een verplichting zijn om partneralimentatie te betalen aan je ex-partner. Bij samenwoners is dat alleen aan de orde als dit expliciet is opgenomen in de samenlevingsovereenkomst.
8. Hoe bepaal je de hoogte van de partneralimentatie?
De hoogte hangt enerzijds af van de vraag aan welk bedrag er behoefte is, anderzijds van de vraag hoeveel er betaald kan worden.
9. Hoe wordt de behoefte van de alimentatieontvanger bepaald?
Door de volgende rekensom (de zogenaamde ‘Hof-norm’):
- Wat is de hoogte is van het netto gezinsinkomen op het moment van uit elkaar gaan?
- De kosten van de kinderen gaan hiervan af.
- Van het resterende bedrag is dan 60% de behoefte.
Het is een optie om zelf een lijst te maken van alle maandelijkse kosten om zicht te krijgen op het bedrag waar maandelijks behoefte aan is.
Wanneer de behoefte vaststaat, wordt gekeken welk bedrag er zelf verdiend kan worden of ‘geacht wordt verdiend te kunnen worden’ (behoeftigheid). De rekensom is dan:
- Aan welk bedrag is er behoefte?
- Welk bedrag wordt zelf verdiend en kan ervan afgetrokken worden?
- Wat overblijft is het benodigde partneralimentatiebedrag.
10. Hoe wordt de draagkracht van de alimentatieplichtige bepaald?
Het benodigde partneralimentatie bedrag is niet altijd gelijk aan het te betalen partneralimentatie bedrag: de alimentatieplichtige moet het immers ook kunnen betalen. Daarom is er de draagkrachtberekening.
- Van het bruto jaarinkomen wordt de per saldo te betalen belasting afgetrokken.
- Het bedrag dat overblijft gaat door 12 zodat het netto maandinkomen overblijft.
- Van dit netto maandinkomen gaat een bedrag af dat gelijk is aan de bijstandsnorm. Dit is bestemd voor de kosten van levensonderhoud van de alimentatieplichtige zelf, naast de kosten voor o.a. wonen en zorgverzekering.
- Van het bedrag dat nu nog over is, wordt een percentage van 60 tot 70% genomen dat beschikbaar is voor het betalen van alimentatie: eerst voor de kinderen, daarna voor de ex-partner.
Neem gerust contact met mij op bij vragen en behoefte aan advies.
