Een erfenis verdelen is vaak emotioneel en ingewikkeld. Misverstanden en spanningen liggen al snel op de loer. Toch is het mogelijk om samen tot een eerlijke en zorgvuldige verdeling te komen, met oog voor elkaar en de overledene. Ik deel 5 adviezen die kunnen helpen om samen op een rechtvaardige en zorgvuldige manier tot een verdeling te komen.
1. Krijg duidelijk wat er in de nalatenschap zit
De eerste stap naar een eerlijke verdeling is weten wat er precies in de nalatenschap zit. Wat zijn de bezittingen, wat zijn de schulden? En wat was de financiële situatie vlak na het overlijden? Elke erfgenaam (legitimaris) heeft recht op volledige inzage.
Voorbeeld:
Een dochter twijfelt of haar broer, die als executeur optreedt, wel alles deelt. Door bankafschriften van de afgelopen jaren op te vragen, kan ze controleren of het saldo klopt en of er onverwachte opnames zijn geweest. Zo ontstaat transparantie en wederzijds vertrouwen.
2. Begrijp hoe de verdeling wettelijk of via testament is geregeld
Het maakt een groot verschil of er een testament is of niet. Als er niets is vastgelegd, geldt het wettelijk erfrecht. Maar in een testament kunnen afwijkende wensen zijn opgenomen, bijvoorbeeld over wie wat krijgt of wie de nalatenschap beheert.
Voorbeeld:
Een man overlijdt en laat zijn partner en drie kinderen achter. In het testament staat dat de partner levenslang in de woning mag blijven wonen. Dit kan bij de kinderen bijvoorbeeld de vraag oproepen wat dit voor hun erfdeel betekent. Inzicht in het testament biedt dan duidelijkheid en voorkomt verkeerde aannames.
3. Ga zorgvuldig om met bezittingen met emotionele waarde
Niet alles wat waardevol is, is duur. Een horloge, een schilderij of ander erfstuk kan emotioneel van onschatbare betekenis zijn. Erken elkaars gevoelens en probeer een oplossing te vinden die recht doet aan ieders band met de overledene.
Voorbeeld:
Twee zussen willen allebei de zilveren armband van hun moeder houden. Door de armband te laten taxeren en onderling af te spreken wie hem krijgt en wie gecompenseerd wordt, blijft de onderlinge relatie in balans.
4. Wees alert op onduidelijke geldstromen of misbruik van volmacht
Het komt voor dat er net voor het overlijden veel geld is opgenomen of overgeboekt, vaak door iemand met een volmacht. Als erfgenamen hier vragen over hebben, is het belangrijk die te stellen. Transparantie voorkomt wantrouwen.
Voorbeeld:
Een zoon beheerde de financiën van zijn vader in diens laatste levensjaar. Na het overlijden blijkt dat er grote bedragen naar zijn eigen rekening zijn overgemaakt. De andere erfgenamen kunnen hierover vragen stellen en, indien nodig, stappen ondernemen om het te corrigeren.
5. Neem verzwegen bezittingen serieus en blijf zorgvuldig
Soms blijkt tijdens de verdeling dat een van de erfgenamen bezittingen heeft achtergehouden. Denk aan contant geld, sieraden of een waardevol erfstuk. Dit kan leiden tot grote spanningen en in juridische zin zelfs tot verlies van het erfdeel over dat specifieke bezit.
Voorbeeld:
Na het overlijden van hun moeder ontdekken de erfgenamen dat een schilderij van aanzienlijke waarde al uit het huis is gehaald. De erfgenaam in kwestie zegt dat het een gift was. Degene die dit stelt, moet dit ook bewijzen, anders geldt dit mogelijk zelfs als verzwegen vermogen.
Heb je vragen over de verdeling van een erfenis?
Ik denk er graag over mee. Of het nu gaat om advies, bemiddeling of juridische ondersteuning: neem contact met mij op.