Stel, je hoort via een notaris dat je erfgenaam bent van een oude tante met wie je al een tijd geen contact hebt gehad. Wat kun je dan het beste doen? Dankbaar laten weten dat je de erfenis aanvaardt of je eerst even goed laten informeren. In dit blog vertel ik je wat de opties zijn als je erfgenaam bent.
Als je erfgenaam bent, heb je verschillende mogelijkheden. Die bespreek ik alle drie. De hoofdboodschap van dit blog: te vroeg of te laat handelen in het erfrecht kan grote gevolgen hebben. Laat je dus eerst goed informeren.
1. Zuiver aanvaarden van de erfenis.
In zijn algemeenheid geldt dat het niet verstandig is een erfenis direct te accepteren en daarmee de erfenis ‘zuiver te aanvaarden’, zoals dit juridisch heet. Zeker niet als je de overledene niet heel goed kent en je weinig weet over diens financiële situatie. Je loopt daarmee namelijk het risico zelf aansprakelijk te worden voor de schulden van de overledene, ook voor schulden die in eerste instantie nog niet direct zichtbaar zijn. Wanneer de overledene zijn financiële administratie bijvoorbeeld niet meer goed op orde had en er sprake blijkt te zijn van huur- of hypotheekachterstanden.
Let op: Het zuiver aanvaarden van een erfenis wordt soms afgeleid uit hoe iemand met de erfenis is omgegaan. Wanneer je je als erfgenaam gedraagt, alvast spullen verdeelt bijvoorbeeld en rekeningen betaalt, kan het zo zijn dat je geacht wordt daardoor de erfenis zuiver te hebben aanvaard.
Tip: Vaak moet de kamer van een overledene in een verpleeg- of verzorgingshuis binnen een paar dagen leeg worden gemaakt. Leg dan vast dat je de spullen tijdelijk ergens opslaat maar dit niet als een accepteren van de erfenis gezien kan worden.
2. Beneficiair aanvaarden van de erfenis
Het is verstandig een erfenis ‘beneficiair te aanvaarden’, dat wil zeggen onder de voorwaarde dat er eerst een beschrijving van alle bezittingen en schulden wordt gemaakt (boedelbeschrijving). Wanneer je een erfenis beneficiair wilt aanvaarden, moet je daarvoor een akte laten opstellen bij de Rechtbank. Wanneer de akte bij de Rechtbank is geregistreerd, is de beneficiaire aanvaarding goed geregeld en ben je beschermd tegen schuldeisers van de overledene.
De erfgenamen dienen daarna de erfenis af te wikkelen, waarbij eerst alle schulden voldaan moeten worden volgens een wettelijk vastgesteld stappenplan.
Luister in mijn juridische podcast ‘Meester van de Lockant’ naar boeiende, informatieve afleveringen over erfrecht en echtscheiding. Op een laagdrempelige manier praat ik je bij.
3. Verwerpen van de erfenis
Je kunt een erfenis ook verwerpen, bijvoorbeeld:
- Wanneer je al weet dat er niets te verdelen valt en er alleen maar schulden zijn.
- Wanneer je hebt besloten dat je niets van de overledene wilt erven.
Wil je een erfenis verwerpen dan moet je dat met een door de Rechtbank op te stellen akte regelen. Hier vind je daar meer informatie over.
Let op: het is belangrijk na te gaan wie er na jouw verwerping als erfgenaam gaat gelden. Misschien zijn dat je kinderen, die op hun beurt een reden hebben de erfenis te verwerpen. Zijn de kinderen minderjarig dan dient de Kantonrechter toestemming te geven voor het verwerpen van de erfenis. Regel eerst de toestemming van de Kantonrechter en pas daarna de akte van verwerping.
Wet bescherming erfgenamen tegen onverwachte schulden.
Sinds een paar jaar is er de ‘Wet Bescherming Erfgenamen tegen onverwachte schulden’. Deze wet brengt redding voor erfgenamen die een erfenis zuiver hebben aanvaard en daarna tot de ontdekking komen dat er schulden zijn die niet betaald kunnen worden uit de nalatenschap.
Wanneer het gaat om schulden die de erfgenaam niet kende en ook niet behoorde te kennen, dan kan hij binnen drie maanden na die ontdekking aan de Kantonrechter vragen om helemaal of gedeeltelijk ontheven te worden van de verplichting die schuld uit zijn eigen vermogen te betalen. Dit geldt dus alleen voor schulden, waarmee je echt niet bekend kon zijn.
Bovenstaande informatie is niet eenvoudig. Heb je vragen? Stel ze vooral, ik beantwoord ze graag.
