Per 1 januari 2023 krijgen ook ouders die niet getrouwd zijn of een geregistreerd partnerschap hebben allebei direct het gezamenlijke ouderlijk gezag over hun kind. Hoe die wijziging precies zit, lees je in dit blog, met nog 3 essentiële vragen over ouderlijk gezag.
Over hoe het precies zit met ouderlijk gezag bestaan nogal wat misvattingen, terwijl het heel belangrijk is dit goed te regelen. Dit voorkomt namelijk veel gedoe en zelfs conflicten tussen ex-partners. Voor de duidelijkheid: bij ouderlijk gezag gaat het om minderjarige kinderen, dus kinderen die jonger zijn dan 18 jaar.
1. Wanneer ben je juridisch of wettelijk ouder van een kind?
De moeder van een kind is:
- de vrouw waaruit het kind is geboren;
- de vrouw die het kind heeft geadopteerd;
- de duomoeder die automatisch ouder is geworden of het kind heeft erkend;
- de duomoeder van wie de rechter het ouderschap heeft vastgesteld.
Over de haken en ogen rondom het duo-moederschap schreef ik een apart blog.
De vader van een kind is:
- de man die met de moeder van het kind is getrouwd of een geregistreerd partnerschap heeft op het moment dat het kind wordt geboren;
- de man die het kind heeft erkend of geadopteerd;
- de man van wie de rechter het ouderschap heeft vastgesteld;
- de duo-vader van wie de rechter het ouderschap heeft vastgesteld;
- de duo-vader die het kind heeft geadopteerd.
2. Hoe regel je het ouderlijk gezag over een kind als je niet getrouwd bent of geen geregistreerd partnerschap hebt?
Dit verandert dus per 1 januari a.s. Beide ouders van het kind krijgen dan (meestal) automatisch het gezamenlijke ouderlijke gezag. De moeder al vanaf geboorte en de vader vanaf de erkenning van het kind.
Tot 1 januari 2023 heeft de moeder, wanneer zij ouder is dan 18 jaar, automatisch alleen het ouderlijk gezag over het kind. Wanneer de moeder het ermee eens is dat de vader het ouderlijk gezag krijgt, kunnen de ouders samen online via de rechtbank het gezamenlijke ouderlijke gezag aanvragen. Is de moeder niet akkoord, dan dient de vader vervangende toestemming aan de rechter te vragen.
3. Wat houdt het ouderlijk gezag in?
Als ouder met gezag heb je rechten en plichten. Je mag je kind opvoeden en verzorgen en bent verplicht de kosten daarvoor te betalen. Deze onderhoudsplicht loopt door totdat je kind 21 jaar is. Daarnaast ben je de wettelijke vertegenwoordiger van je kind. Jij bent degene die bijvoorbeeld toestemming dient te geven voor een operatie of de inschrijving op de basisschool. Ook voor het aanvragen van een paspoort van je kind is jouw handtekening nodig.
Daarnaast ben je aansprakelijk voor de schade die je kind aanricht zolang je kind jonger is dan 14 jaar. Vanaf 16 jaar geldt die aansprakelijkheid niet meer. Tussen 14 en 16 jaar hangt het van de omstandigheden van het geval af of je als ouders nog aansprakelijk bent. Ook ben je als ouders verplicht eventueel vermogen van je kind goed te beheren.
4. Wat gebeurt er met het ouderlijk gezag na een scheiding?
Een scheiding verandert niets aan het ouderlijk gezag. Had je voor de scheiding samen het ouderlijk gezag, dan blijft dat na de scheiding ook zo. Dit betekent dus dat je nog steeds samen beslissingen dient te nemen. Kom je er samen niet uit, dan kun je weer met hulp van een advocaat aan de rechter vervangende toestemming vragen.
Heeft alleen een van beide ouders voor de scheiding het gezag, dan blijft dat dus na de scheiding ook zo.
- Na een scheiding kan dit extra lastig zijn omdat degene zonder ouderlijk gezag niet bevoegd is zijn minderjarige kind te vertegenwoordigen.
- Ook na een scheiding is het nog mogelijk het ouderlijk gezag te krijgen over je kind.
- Met toestemming van de ouder die het gezag al heeft of, wanneer deze toestemming weigert, met vervangende toestemming van de rechter via een advocaat.
Heb je nog andere vragen over ouderlijk gezag of andere scheidingsgerelateerde zaken? Neem dan contact met mij op. Beluister ook mijn podcast, waarin ik nuttige informatie en advies deel over waar jij bij een echtscheiding tegenaan loopt.
